پرسش و پاسخ غدير خم
پرسش و پاسخ غدير خم
پرسش 019
آيه تبليغ چه آيهاي است و چه موقعي بر پيامبر اکرم صلّي اللَّه عليه و آله و سلّم نازل شد؟
پاسخ: آيهي 67 سورهي مائده است خداوند ميفرمايد:
«يا أَيُّهَا الَّرسُولُ بَلِّغْ ما اُنْزِلَ إِلَيْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْکافِرينَ» اي رسول ما ابلاغ کن آن چيزي را که بر تو نازل کرديم که اگر آن را ابلاغ نکني، رسالتت را انجام ندادهاي و خدا تو را از کينه دشمنان در امان ميدارد.
و هنگامي که رسول اللَّه صلّي اللَّه عليه و آله و سلّم از حَجَّةُ الْوِداع برميگشتند در سرزميني به نام غدير خُم اين آيه بر حضرت نازل شد. [1] .
پرسش 020
بعد از نزول آيهي تبليغ پيامبراکرمصلّي اللَّه عليه و آله و سلّم چه کردند؟
پاسخ: همين که به منطقهي (کراع الغميم) که غدير خم در آن واقع شده رسيدند حرکت خود را به طرف راست جاده و به سمت غدير تغيير داده، فرمودند: اي مردم! دعوت کنندهي خدا را اجابت کنيد که من پيامآور خدايم، سپس فرمان دادند تا منادي ندا کند همهي مردم متوقّف شوند و آنان که پيش رفتهاند بازگردند و آنان که پشت سر هستند توقّف کنند و همه در محل غدير جمع گردند. [1] .
پرسش 021
خصوصيّات سر زمين غدير چيست؟
پاسخ: گودال غدير خُم محّلي است کوهستاني و بسيار گرم که آبهاي باران از مجاري کوه سرازير و در آن گودالها جمع ميشوند و مسافرين و ساکنين اطراف از آن استفاده ميکنند.
اين محل در دويست و بيست کيلومتري مکّه و به فاصله چهار کيلومتر قبل از جحفه که محل افتراق اهل مدينه و مصر و عراق و نجد بود واقع شده است و مسجد غدير ومحل نصب اميرالمؤمنين عليهالسّلام اکنون محل زيارت و عبادت زائران ميباشد.
پرسش 022
چگونه مکان سخنراني آن حضرت آماده شد؟
پاسخ: پيامبر اکرم صلّي اللّه عليه و آله و سلّم مقداد و سلمان و ابوذر و عمار را فراخوانده به آنها دستور دادند تا به محل درختان کهنسال بروند و آنجا را آماده کنند، آنها خارهاي زير درختان کندند و سنگهاي ناهموار را جمع کرده، زير درختان را جارو کردند و آب پاشيدند در فاصلهي بين دو درخت روي شاخهها پارچهاي انداختند تا سايباني از آفتاب باشد و آن محل براي برنامهي سه روزهاي که حضرت در نظر داشتند کاملاً مساعد باشد، سپس در زير سايهبان سنگها را روي هم چيدند و از رواندازهاي شتران و ساير مرکبها کمک گرفته منبري به بلندي قامت حضرت ساختند و روي آن پارچهاي انداختند به طوري که نسبت به دو طرف جمعيت در وسط قرار بگيرد و صداي ايشان به همه برسد و همه را ببينند. [1] .
پرسش 023
بعد از برپايي نماز جماعت در غدير خم پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم چه کردند؟
پاسخ: مردم همه ديدند که آن حضرت بر فراز آن منبر مخصوص ايستاده، اميرالمؤمنين عليهالسّلام را فراخواندند و به ايشان دستور دادند بالاي منبر آمده، در سمت راست آن حضرت بايستند، در اين هنگام حضرت نگاهي به راست و چپ جمعيّت نموده، منتظر شدند تا مردم کاملاً جمع شوند و سخنراني تاريخي خود را براي مسلمانان آغاز نمايد. [1] .
پرسش 024
وقتي رسول اکرم صلّي اللّه عليه و آله و سلّم بر فراز منبر قرار گرفتند چه فرمودند؟
پاسخ: پس از مقدّمهچيني و ذکر مقام خلافت و ولايت اميرالمؤمنين عليهالسّلام براي آنکه تا آخر روزگار راه هر گونه شبه را بسته باشند و به هر تلاشي در اين راه خنثي شود فرمودند: باطن قرآن و تفسير آن را براي شما بيان نميکند مگر کسي که دستش را گرفته او را بلند کنم و بازويش را گرفته بالا برم، سپس بازوي اميرالمؤمنين عليهالسّلام گرفتند و آن حضرت نيز دست خود را به سمت صورت پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم باز کردند تا آنکه دستهاي هر دو به سوي آسمان قرار گرفت آنگاه پيامبر خدا صلّي اللّه عليه و آله و سلّم اميرالمؤمنين عليهالسّلام را از جا بلند کردند تا حدّي که پاهاي آن حضرت محاذي زانوهاي پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم قرار گرفت و مردم سفيدي زير بغل آن دو را ديدند، سپس فرمودند: اي مردم کيست که بر اهل ايمان از خود آنها سزاوارتر باشد؟ گفتند: خدا و رسول داناترند، پس فرمودند: همانا خدا مولاي من است، آيا من اولي و سزاوارتر از مؤمنين بر خودشان نيستم؟ همه گفتند: آري يا رسول اللّه، در اين هنگام آن حضرت چهار مرتبه اين جمله را تکرار فرمودند:
«مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِيٌّ مَوْلاهُ»
هر که من مولا و صاحب اختيار اويم، اين علي عليهالسّلام نيز مولا و صاحب اختيار اوست، خدايا دوست بدار دوستان علي را و دشمن بدار دشمنان او را، ياري کن ياران او را و خار و ذليل گردان خارکنندهي او را و او را معيار و ميزان حق و راستي قرار ده. [1] .
پرسش 025
رسول اکرم صلّي اللّه عليه و آله و سلّم از مردم چگونه براي ولايت اميرالمؤمنين عليهالسّلام بيعت عمومي گرفتند؟
پاسخ: در اواخر سخنانشان فرمودند: اي مردم چون با يک کف دست و اين وقت کم و با اين سيل جمعيّت امکان بيعت براي همه وجود ندارد، پس آنچه ميگويم همگي تکرار کنيد و بگوييد:
«ما فرمان تو را از جانب خداوند دربارهي علي بن ابيطالب عليهالسّلام و امامان از فرزندانش اطاعت ميکنيم و به آن راضي هستيم و با قلب و جان و زبان و دستمان با تو بر اين مدعي بيعت ميکنيم.
پس همه تکرار کردند و به اين ترتيب بيعت عمومي انجام شد. [1] .
پرسش 026
بعد از اتمام خطبهي غدير رسول اکرم صلّي اللّه عليه و آله و سلّم چه فرمودند؟
پاسخ: فرمودند: بايد آنان که حاضرند اين امر را به غائبين برسانند.
و نيز فرمودند: «اَللّهُمَّ اَنْتَ شَهْيُد عَلَيْهْم اَنيّ قَدْ بَلَغْتُ وَ نَصَحْت» بار خدايا تو بر اينها گواهي که من ابلاغ نمودم و خير و صلاح را به ايشان گفتم. [1] .
پرسش 027
کساني که زودتر از همه با اميرالمؤمنين عليهالسّلام بيعت کردند چه کساني بودند؟
پاسخ: پيش از همه ابوبکر و عمر لعنة اللّه عليهما براي تهنيت نزد حضرت علي عليهالسّلام آمدند و گفتند: «بَخٍ بَخٍ لَکَ يَا ابْنَ اَبي طالِبٍ اَصْبَحْتَ وَ اَمْسَيْتَ مَوْلايَ وَ مَوْلي کُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ». [1] تهنيت باد تو را و مبارک باد تو را اين مقام، اي پسر ابوطالب، صبح کردي و شام کردي در حالي که مولاي من و هر مرد و زن مومني گشتي (اوّل کساني هم که اين بيعت را شکستند آن دو نفر بودند).
پرسش 028
آيهي اکمال دين چيست؟ و چه موقع بر حضرت رسول صلّي اللَّه عليه و آله و سلّم نازل شد؟
پاسخ: بعد از معرفي اميرالمؤمنين و ابلاغ اين رسالت بزرگ هنوز مردم متفرق نشده بودند که آيهي 3 سورهي مائده بر پيامبر صلّي اللَّه عليه و آله و سلّم نازل شد:
«اَلْيَومَ اَکمَلْتُ لَکُمْ دِيَنَکُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَيْکُمْ نِعْمَتي وَ رَضيتُ لکُمُ الْإِسْلامَ ديناً»
امروز دينتان را براي شما کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام کردم و دين اسلام را براي شما پسنديدم. [1] .
پرسش 029
زنان چگونه با اميرالمؤمنين عليهالسّلام بيعت کردند؟
پاسخ: پيامبر اکرم صلّي اللّه عليه و آله و سلّم دستور دادند تا ظرف آبي آوردند و پردهاي زدند که نيمي از آن در سويي از پرده و نيم ديگر در آن طرف قرار گيرد تا زنان با قرار دادن دست خود در يک سوي آب و قرار دادن اميرالمؤمنين عليهالسّلام دست خود را در طرف ديگر با حضرت بيعت کنند. [1] .
پرسش 030
مراسم تاجگذاري اميرالمؤمنين عليهالسّلام چگونه بود؟
پاسخ: پيامبر اکرم صلّي اللّه عليه و آله و سلّم بعد از اين مراسم عمامهي خود را که «سحاب» نام داشت به عنوان تاج افتخار بر سر اميرالمؤمنين عليه السّلام قرار داده، يک طرفش را بر کتف آن حضرت آويختند و فرمودند: «عمامه تاج عرب است، خداوند در روز بدر و حنين مرا به وسيلهي ملائکهاي که چنين عمامهاي بر سر داشتند ياري نمود». [1] .
پرسش 031
جبرئيل بعد از خطبهي پيامبر اکرم صلّي اللّه عليه و آله و سلّم چه گفت؟
پاسخ: مردم همه ديدند که مردي زيبا و خوشبو در کنارشان ايستاده و ميگويد: «به خدا قسم هرگز روزي همانند اين روز نديدم، چقدر کار پسرعمويش را مؤکّد نمود! براي او پيماني بست که جز کافر به خدا و رسول آن را بر هم نميزند، واي بر کسي که پيمان او را بشکند! در اينجا عمر لعنة اللّه عليه نزد آن حضرت آمد و عرض کرد: شنيدي اين مرد چه گفت؟ فرمودند: آيا او را شناختي؟ عرض کرد: خير، فرمودند: او روح الامين جبرئيل بود، مواظب باش اين پيمان را نشکني که اگر چنين خدا و رسول و ملائکه و مؤمنين از تو بيزار خواهند بود. [1] .
پرسش 032
هنگاميکه پيامبر اکرم صلّي اللَّه عليه و آله و سلّم حضرت علي عليهالسّلام را سر دست بلند کردند شيطان چه کرد؟
پاسخ: ابليس فريادي کشيد که تمام شياطين درياها و خشکيها جمع شدند و گفتند اي سرور ما چه شده که چنين فريادي کشيدي گفت: اين پيامبر کاري کرد که اگر به نتيجه برسد هرگز معصيت خداوند انجام نخواهد گرفت. [1] .
پرسش 033
در روز غدير چه زماني شيطان شاد و خوشحال شد؟
پاسخ: هنگامي که منافقين در بين خود گفتند: پيامبر از روي هواي نفس سخن ميگويد، و عمر به ابوبکر لعنة اللّه عليهما گفت: نميبيني چگونه چشمانش در سرش مانند مجانين ميگردد. هنگامي که اين سخنان را گفتند، ابليس از خوشحالي فريادي کشيد و دوستانش را جمع کرده، گفت: ببينيد اينان عهد و پيمان را شکسته و به پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم کافر شدند. [1] .
پرسش 034
موضوعات خطبهي غدير از چه قرار است؟
پاسخ: 1- توحيد 2- نبوّت 3- ولايت علي بن ابيطالب عليهالسّلام 4- ذکر دوازده امام معصوم عليهمالسّلام 5- فضائل اهل بيت عليهمالسّلام 6- فضائل اميرالمؤمنين عليهالسّلام 7- لقب مخصوص اميرالمؤمنين عليهالسّلام 8- علم اهل بيت عليهمالسّلام 9- حضرت مهدي (عجّل اللّه تعالي فرجه الشريف) 10- محبّين و شيعيان اهل بيت عليهمالسّلام 11- دشمنان اهل بيت عليهمالسّلام 12- پيشوايان ضلالت و گمراهي 13- اتمام حجّت 14- بيعت 15- قرآن 16- تفسير قرآن 17- حلال و حرام 18- نماز و زکات 19- حج و عمره 20- امر به معروف و نهي از منکر 21- قيامت و معاد.
پرسش 035
آن عده از اصحاب و تابعين آنها و علماء و اساتيد و حفّاظ قرون بعد از پيامبر که حديث غدير را نقل کردهاند و کساني که بيعت کردند، چند نفر بودند؟
پاسخ: طبق نقل علامهي اميني رضوان اللَّه عليه در الغدير از اصحاب راويان حديث 110 نفر و از تابعين 84 نفر و از علماء و اساتيد و حُفّاظ که از قرن دوّم تا چهاردهم هجري بودهاند، 360 نفر ميباشند و صد و بيست هزار نفر و حتّي بيشتر (طبق اختلاف روايات) با آن حضرت بيعت کردند.
پي نوشته ها :
[1] حديقةالشيعة: ص 92.
[1] بحارالانوار: ج 21، ص 10.
[1] بحارالانوار: ج 37، ص 203، الغدير: ج 1، ص 22.
[1] بحارالانوار: ج 21، ص 387، عوالم: ج 15:3، ص 44 و 97.
[1] بحارالانوار: ج 37، ص 111، الغدير: ج 1، ص 11.
[1] بحارالانوار: ج 37، ص 215.
[1] الغدير: ج 1، ص 11.
[1] الغدير: ج 1، ص 11.
[1] الغدير: ج 1، ص 11.
[1] بحارالانوار: ج 73، ص 127، الغدير: ج 1، ص 274.
[1] الغدير: ج 1، ص 291، عوالم: ج 15:3، ص 199.
[1] بحارالانوار: ج 37، ص 120، عوالم: ج 15:3، ص 85.
[1] روضهي کافي: ص 344.
[1] روضهي کافي: ص 344.